QR Kodu nədir

QR Code bir çox insan tərəfindən istifadə edilən və gündəlik həyatı asanlaşdıran texnologiyalardan biridir. Mobil telefonun kamerası tərəfindən oxunan kod təyin olunduğu məhsul haqqında məlumat verir. Bəs QR kodu nədir və necə istifadə olunur? 

QR kodu sözü ingiliscə Quick Response (tez cavab) sözlərinin baş hərflərindən götürülüb. Mobil cihazların kameralarından oxuna bilən xüsusi bir matriks barkod (və ya iki ölçülü barkod) tipidir. 1994-cü ildə onu tətbiq edən Yaponiyanın Denso şirkəti tərəfindən patentləşdirilib. 

Bir QR koduna 7089 rəqəm, 4296 işarə (rəqəm və hərf), 1817 heroqlif yerləşdirmək mümkündür.

Kod adətən bir kvadrat ağ fon üzərində qara motivlərdən ibarətdir. Avtomobil sənayesində istifadə üçün hazırlanan QR Kod Yaponiya və Cənubi Koreyada geniş istifadə olunur. Bu gün rəqəmsal kameralı mobil telefonlarının təsiri ilə QR kodlarının istifadəsi geniş yayılıb. Qeydə alınan görüntünü deşifrə edilməklə barkod məzmunu istifadəçini internet ünvana, e-poçt ünvana, telefon nömrəsi, əlaqə məlumatları, SMS və ya MMS, həmçinin geolokasiya məlumatlarına yönləndirə bilər. Bazarda bir çox QR Code yaradan və oxuyan cihaz var.

QR kod (quick response – çevik cavab) – iki ölçülü ştrixkod növüdür. Bu ştrixkod daxilində simvollardan (rəqəm və xüsusi simvollar) ibarət olan müxtəlif məlumat şifrələnir. QR kodlarına məhsullarda, kassa çeklərində, internet səhifələrində, bukletlərdə, reklam məlumatlarında, vizit kartlarında və s. rast gəlmək olar. QR kodlarda məhsulun istehsal yeri və tarixi, istifadəsinə dair tövsiyyələr, əks əlaqə üçün istehsalçının rekvizitləri və s. məlumatları şifrələnmiş halda yerləşdirmək olur. QR kod ilk dəfə 1994-cü ildə Yaponiyanın “Denso-Wave” şirkəti tərəfindən yaradılıb. Bir QR koduna maksimum 7089 rəqəm, 4296 işarə (rəqəm və latın hərfi) və 1817 heroqlif yerləşdirmək mümkündür.

Ənənəvi ştrix-kodlardan fərqli olaraq, QR kod məlumat bazasına girişi deyil, məlumatın özünü təqdim edir. Adi ştrix-kodlar şaquli istiqamətdə təsvir edilir və bu çap qr-codesəhvi və ya üst hissənin kiçik zədələnməsi zamanı doğru məlumat əldə etməyə imkan verir. Lakin keyfiyyətli poliqrafiya və qablaşdırma ştrix-kodların artıq həcmini gərəksiz edir və həmin hissədə daha artıq məlumat yerləşdirmək imkanı yaradır. Ağ-qara, kvadrat formalı QR kod isə tək şaquli istiqamətdə deyil, üfuqi vəziyyətdə də oxunur və hər hansı məhsulun, qablaşdırmanın üzərindəki ştrix-kodları əvəz edir. Bunun üçün mobil telefonunuzu QR koda yaxınlaşdırmaq kifayətdir. Smartfonlara xüsusi quraşdırılmış KAYWA Reader, barcode reader, I-Nigma, QuickMark, iMatrix kimi proqramlarla ani olaraq oxunur. Məlumatın oxunmasından sonra, QR kodunun tərkibindən asılı olaraq mobil cihaz müvafiq əməliyyatı yerinə yetirəcəkdir:

əgər şifrədə veb səhifəsinin ünvanı qeyd edilibsə, həmin səhifə brauzerdə açılacaq;
əgər şifrədə elektron vizit kart qeyd edilibsə, o zaman telefon kitabçasına yeni abunəçi əlavə ediləcək;
əgər şifrədə adi mətn qeyd edilibsə (məsələn məhsul haqqında məlumat), o zaman həmin mətn ekranda göstəriləcək.

    QR kod ilə ödəniş – mobil tətbiq vasitəsilə hər hansı bir QR kodu skan etməklə ödənişin həyata keçirildiyi təmassız ödəniş növüdür. QR kod ilə ödəniş etməyin üstünlükləri:

Böyük bir həcmdə məlumatı saxlayır
✅Yalnız kağızdan deyil, ekran vasitəsilə də skan edilə bilər.
✅Kodun bir hissəsi zədələnmiş olsa belə oxumaq olar.
✅Təhlükəsizdir, çünki məlumat şifrələnə bilir.

Hər kəs də sərbəst şəkildə istədiyiniz məlumatları QR-kod formatında kodlaşdıra bilər. Bunu qrcoder.ru və ya daha kreativ QR-kod yaratmaq üçün qrcode-monkey.com saytlarında asanlıqla edə bilər.

Ağ-qara, kvadrat formalı şifrələr hər hansı məhsulun, qablaşdırmanın üzərindəki adət etdiyimiz ştrix-kodları əvəz edir. Onlar mobil telefonlardakı xüsusi quraşdırılmış KAYWA Reader, Nokia barcode reader, I-Nigma, QuickMark, iMatrix kimi proqramlarla ani olaraq oxunur.

Ənənəvi ştrix-kodlardan fərqli olaraq, QR məlumat bazasına giriş deyil, məlumatın özünü təqdim edir.

Adi ştrix-kodlar şaquli istiqamətdə təsvir edilir və bu çap səhvi və ya üst hissənin kiçik zədələnməsi zamanı doğru məlumat əldə etməyə imkan verir. Lakin keyfiyyətli poliqrafiya və qablaşdırma  ştrix-kodların artıq həcmini gərəksiz edir və həmin hissədə daha artıq məlumat yerləşdirmək imkanı yaradır. Məlumatların düzgünlüyü isə yoxlama məbləğlər ilə yoxlanılır. QR kod isə tək şaquli istiqamətdə deyil, üfuqi vəziyyətdə də, həm də çox sürətlə oxunur. Bunun üçün mobil telefonunuzu QR koda yaxınlaşdırmaq kifayətdir. QR kod 1994-cü ildə yapon “Denso-Wave” şirkəti tərəfindən yaradılıb. Bu kodları bütün məhsulların, elanların, bukletlərin və s.nin üzərində görə bilərsiniz.

Öz QR kodunuzu yaratmaq üçün isə online QR kod generatorundan istifadə etmək olar. Bir QR koda maksimum şəkildə aşağıdakı qədər simvol yerləşdirmək mümkündür:  rəqəm – 7089, rəqəm və hərf (latın hərfi) – 4296, ikili kod – 2953 bayt, heroqliflər  – 1817.

Yaponiya və Avstriyada bu kodlar vasitəsilə qəbiristanlıqda mərhum haqqında məlumat əldə etmək imkanı yaradır. Kod vasitəsilə mərhumun şəklini, doğum və ölüm tarixini öyrənə bilərsiniz. Bu hələ son deyil. Burada QR kodla mərhumun hələ sağ ikən çəkilmiş video yazılarına da baxa bilərsiniz.

QR kod nədir

QR [kü ar] hərflərinin mənası Quick Response deməkdir. Sürətli cavab mənasına gəlir. Çünki, QR kodlar əsasən barkod oxuyucularının çox sayda məlumatın içindən lazım olan məlumatı tez bir zamanda gətirir.

Nümunə kimi, gözünüzün qabağına marketlərdə barkod oxuyucusunun nə qədər tez zamanda məlumat çağırdığını gətirin.

QR kod ilk dəfə Toyota şirkətinin Denso Wave adlı alt şirkəti tərəfindən istehsal prosesinə yardımçı olmaq üçün hazırlandı. Avtomobil və ehtiyat hissələrinin sürətli formada tanınıb istehsalın fasiləsiz davam etməsi üçün istehsal olunmuşdur.

Barkod kodları və QR kodlar demək olar eynidir. Lakin QR kodlar daha çox məlumatı özündə saxlayıb ötürə bildiyi üçün populyarlıq qazandı. Yenə də QR kodlar populyarlığını barkodlara borcludur. Beləliklə, QR kodlara barkodların daha çox inkişaf etmiş və daha çox məlumat saxlaya bilən versiyası deyə bilərik.

Barkodlar olmadan əvvəl uzun məhsul nömrələri tək tək əl ilə yazılırdı və bu da təbii olaraq prosesi yavaşladırdı. Barkodların gəlməsi ilə proseslər sürətləndi və məhsul məlumatlarının daxil olunmasında xətalar demək olar sıfıra düşdü.

QR kodlar necə işləyir

QR kodun vizual olaraq ən görünən elementi, oxuyucu tərəfindən skan olunduqda kodu yönləndirmək üçün istifadə olunan kvadrat bloklardır. Bu, kodun hansı tərəfdən (normal və ya baş aşağı) skan olunmasına baxmayaraq düzgün nəticəni göstərməsini təmin edir. Üç ədədi qıraqlarda, bir ədədi sağda (nisbətən ortaya doğru) olmaqla toplam 4 əsas kvadrat formalı blok olur.

Bu blokların ətrafında versiya formatı, xəta yoxlama versiyası və kod deşifrələmə funksiyası proqramlanlanmışdır. QR kodu oxuyucunun kodun kənarlarını tapmasına kömək edən “səssiz bölgə” adı verilən ağ sahə ilə əhatə olunmuşdur.

QR kodu tanıma

QR kod sağ alt küncdən oxunmağa başlayır. Piksellər, hər 8 pikseli 1 baytdan ibarət 8 nəfərlik qruplar olaraq oxunur. QR kodun necə proqramlaşdırıldığına bağlı olaraq, bu piksellər fərqli fərqli simvollara bağlanacaq. 

Televiziya, restoranlar və s. kimi sektorlarda QR kodlarına rast gəlmək getdikcə daha çox olur.

QR kodun hazırlanma prosesinə nəzər salaq.

QR kodun necə hazırlanacağını izah etməzdən əvvəl, nə edə biləcəyinizi və nəyi edə bilməyəcəyinizi bilmək üçün bu terminin nə demək olduğunu başa düşməlisiniz.

QR kodu əslində barkodun bir variasiyasıdır.. Əslində, bu kod və yaradılan çertyoj veb-sayta keçid, podkast, video… kimi bir çox məlumatı özündə saxlayır.

Tez cavab kodları kimi də tanınır, bunlar Yaponiyada, xüsusilə avtomobil sektoru üçün yaradılmışdır. Ancaq təklif etdikləri hər şeyi görən bir çox digər sektorlar bundan istifadə etməyə təşviq edildi.

QR kodunun hansı elementləri var

QR kodu yaratmaq üçün ilk növbədə onu təşkil edən elementlərin nə olduğunu bilməlisiniz, çünki əks halda, daha çox uzatmadan yalnız nəticəni görəcəksiniz, amma bunun nədən ibarət olduğunu başa düşməyəcəksiniz.

Bu elementlər bunlardır:

• İdentifikatorlar. Deyə bilərik ki, bu kodun çəkilməsidir və onu digərlərindən fərqləndirən bir şeydir.
• Format. Bu, hətta bulanıq, örtülmüş və ya zədələnmiş halda belə onu skan etməyə davam etmək imkanı verir.
• Konkret tarixlər. Yəni onun ehtiva etdiyi məlumat.
• Yerləşdirmə nümunələri. Bu, konfiqurasiya ilə əlaqədardır, çünki kodun skan edildiyi, onun nə qədər geniş olacağı, harada yerləşdirilməsi kimi hər hansı bir şəkildə deşifrə edilməsinə icazə verə bilərsiniz …

QR kodu necə yaratmaq olar

1 Pulsuz bir QR kodu generatoru tapın.

Şəxsi veb saytınız və ya vizit kartınız üçün QR kodu yaratmaq istəyirsinizsə, pulsuz bir QR kodu generatorundan istifadə edə bilərsiniz. Bu proqramlar bir QR kodu yaratmağa imkan verəcək, ancaq kod üzrə statistikanın əlavə izlənməsi və təhlilini təmin etməyəcək.

• Ən populyar QR kod generatoru GoQR.me veb saytıdır.
• QR kodları yaratmağa imkan verən iPhone və Android tətbiqləri də var.
•  

2 Məlumat formatını seçin. Pulsuz generatorların əksəriyyəti seçim etmək üçün bir neçə format seçimi təqdim edir. Bu formatlara ümumiyyətlə düz mətn, veb bağlantısı, telefon nömrəsi, SMS və ya vCard (əlaqə kartı) daxildir. Tarama cihazı, kod tarandıqda kodda olan məlumatları göstərmək üçün lazımi proqramı işə salacaq (məsələn, kodda telefon nömrəsi varsa, bu kodu skan edən smartfon avtomatik olaraq çeviricini işə salacaq və bu telefon nömrəsini daxil edəcək) o).

3 Məlumatlarınızı daxil edin. Generator tərəfindən verilən sahələrə məlumat daxil edin. Mətn və ya bağlantı daxil edirsinizsə, onu 300 işarəyə qədər qısaltmağa çalışın. Köhnə telefonlar və qurğular 300 simvoldan çox olan kodlarla problem yaşaya bilər.

 4 Rəngi ​​təyin edin. Varsayılan olaraq, QR kodları qara və ağdır, amma əslində istənilən rəngdə ola bilər. Pulsuz generatorların əksəriyyəti QR kodunuzun rəngini təyin etməyə imkan verəcəkdir. Bu seçim generator pəncərəsinin “Seçimlər” və ya “Rəng” bölməsində tapıla bilər.

• Bəzi pulsuz generatorlar kodunuzun ölçüsünü seçməyinizə icazə verəcək, lakin bəziləri bu xidməti yalnız abunəçilərə təqdim edə bilər

.

5 Kodunuzu paylaşın. Bütün pulsuz generatorlar, kodunuzu PNG formatında kompüterinizə yükləməyinizə imkan verir. Bu şəkil istənilən sənədə, şəxsi veb saytınıza və ya hətta e -poçt imzanıza asanlıqla əlavə edilə bilər.

• GoQR daxil olmaqla bəzi proqramlar, veb saytınıza QR kodu yerləşdirmək üçün bir kod təqdim edir.