Javascript nədir?

Javascript – internet səhifələrinin yaradılmasında geniş istifadə olunan proqramlaşdırma dilidir,veb səhifələrə canlılıq və dinamizm gətirmək üçün yaradılmış bir skript dilidir. İnteraktiv  və dinamik veb səhifələr yaratmağa imkan verir. Yazılış şəkili və adına görə javaya bənzədiyinə görə həmişə qarışdırılsada əslində javascript və java fərqli texnologiyalardır.

Javascript demək olar ki bugün demık olar ki, bütün inkişaf etmiş veb saytlarda istifadə olunur. İstifadəçi tərəfli və server tərəfli işləyə bilər. Veb saytların istifadəçilərlə  ünsiyyət qurmasına kömək edir.

Məsələn bir veb saytında forma doldurarkən əksik və səhv giriş etdiyinizdə xəbərdarlıq edir. Təbii ki bu örnək javascriptin edəcəyi şeylərin mində biridir.

Javascript nedir, harda istifadə olunur?

Javascript hazırda bütün brauzerlər tərəfindən dəstəklənir. HTML və CSS-nin hesablama forma elementlərinə nəzarət kimi qeyri – kafi olduğu əməliyyatlarda istifadə olunur.

JavaScript-də yazılmış müştəri ssenariləri sayəsində istifadəçi ilə qarşılıqlı əlaqə qurma, brauzerə nəzarət, serverlə sinxron əlaqə qurma və veb səhifə məzmununun dəyişdirilməsi kimi funksiyalar təmin olunur. JavaScript də Node.js. kimi platformalar sayəsində server tərəfində geniş istifadə olunur.

HTML: Bir veb səhifəyə məzmun əlavə etməyə imkan verir.

 CSS: Veb səhifələrin dizaynını, tərzini və tərtibini təyin edir.

 JavaScript: Veb səhifələrin davranışını idarə edir.

 JavaScript kifayət qədər tez və asanlıqla öyrənilə bilər və veb saytların funksionallığını artırmaqdan çalışan oyunlara qədər çox məqsəd üçün istifadə edilə bilər.  Üstəlik, Github kimi saytlar sayəsində bir çox JavaScript şablon və tətbiqini pulsuz tapa bilərik.

 Javascriptin tarixi

JavaScript, Netscape işçisi Brandan Eich tərəfindən 1995-ci ilin sentyabr ayında 10 günlük bir müddət ərzində yaradılmışdır.  Əvvəlcə Mocha adlandı və daha sonra dil JavaScript olmağa başlamazdan əvvəl Mona, daha sonra LiveScript adlandırıldı.  Dilin ilk versiyaları xüsusi olaraq Netscape-ə xas idi və məhdud funksiyaya malik idi, lakin geliştirici birliyinin köməyi ilə zaman keçdikcə böyüməyə davam etdi.

1996-cı ildə JavaScript rəsmi olaraq ECMAScript oldu və ECMAScript 2 1998, ECMAScript 3 isə 1999-cu ildə gəldi.  Bu, bugünkü JavaScript-ə çevrildi və yalnız fərqli brauzerlərdə deyil, mobil və masa üstü kompüterlər kimi fərqli cihazlarda da işlədi.

 JavaScript o vaxtdan bəri böyüməyə davam edir və 2016-cı ildən etibarən veb saytların 92% -i JavaScript istifadə etməyə başladı.  Yalnız 20 ildə ibtidai dildən dünyanın ən populyar dilinə çevrildi.  İnternetdən istifadə edirsinizsə, JavaScript-ə rast mütləq rast gəlmisiniz.

Javascript nə üçün fantastikdir?

 JavaScript, xüsusilə müəyyən sahələrdə rəqiblərinə nisbətən bir neçə üstünlüklərə malikdir.  JavaScript-in bəzi üstünlükləri bunlardır:

• Veb-brauzerlər bunu HTML ilə şərh etdiyi üçün bir kompilyatordan istifadə etməyinizə ehtiyac yoxdur;
•  Öyrənmək digər proqram dillərindən daha asandır;
•  Səhvləri tapdığına göre asanlıqla həll olunur;
•  Siçan klikləri və ya kursorun üzərinə getmək kimi xüsusi veb səhifə elementlərinə və ya istisnalara təyin edilə bilər;
•  JS birdən çox platformada, brauzerdə işləyə bilər;
•  JavaScript istifadə edərək, məlumatları qiymətləndirə və əl ilə verilənlərin yoxlanmasını azalda bilərsiniz;
•  Veb saytları daha interaktiv edir və ziyarətçilərin diqqətini çəkir
•  Digər proqram dillərindən daha sürətli və yüngüldür.

Javascriptin zəif tərəfləri nələrdir?

Bütün proqramlaşdırma dillərinin zəif tərəfləri vardır.

• Boşluqlara qarşı zəifdir;
•  İstifadəçinin kompüterlərində zərərli kodların işlədilməsi üçün istifadə edilə bilər;
•  Həmişə fərqli brauzerlər və cihazlar tərəfindən dəstəklənmir;
•  JS kodları olduqca böyükdür.
•  Fərqli cihazlarda fərqli işləyə bilər ki, bu da uyğunsuzluğa səbəb ola bilər.